Türkiye 20. Yüzyıla Veda Ederken: Doksanların Mirası

Doksanlar; güçlü bir muhalefeti, dinamik bir işçi hareketini ve baskın bir eylemliliği içeren, sokağın söz sahibi olduğu bir dönemdir. Askeri darbe altında ezildiği düşünülen sol dinamiğin ve toplumsal muhalefetin bir dizi eylemlilikle sesini yükseltmesi ve siyasal alana etkin biçimde dahil olması söz konusu tarihsel uğrağı ayrıksı kılan en önemli unsur sayılabilir. Türkiye siyasetinin iki kırılgan konusu ya da siyaset bilimi literatüründe kullanıldığı biçimiyle “iki baş ağrısı alanı” olan Kürt meselesi ve siyasal İslam, bu dönemde belirgin bir görünürlük kazandı. İki baş ağrısı alanına devlet aygıtının gösterdiği refleks, devletin şiddet repertuarı konusunda önemli ipuçları sunmaktaydı. Dönemin, rejimin kurucu unsurlarınca sorun alanı olarak tariflenen bu iki gelişme dışında bir diğer belirleyeni kuşkusuz neo-liberalizm ve ona eşlik eden gelişmelerdi.

Bugünü anlamak adına sıklıkla kendisine referansta bulunulan bir uğrağa işaret eden doksanlı yıllar, günümüz siyasal aktör ve süreçlerinin geriye dönük izlerini sürmede sosyal bilimciler için bereketli bir zemin sunuyor. Elinizdeki derleme, söz konusu sürecin günümüzle bir dizi benzerliğin yanı sıra çarpıcı benzemezlikleri de barındırdığı iddiasından yola çıkarak doksanlarda Türkiye’de siyasetin üzerinde yükseldiği toprağı, dayandığı malzemeyi tartışan yazılardan oluşuyor. “Bir mirasın güncelliği” teması üzerinden ilgili dönemecin başat dinamiklerini sorgulamaya soyunan bu çalışma, siyaset bilimi öğrencilerine, doksanlara dair panoramik bir bakış sunuyor.