Tercüme-i Kenzü’l-İştiha _{15.Yüzyıldan Bir Mutfak Sözlüğü}

Ahmed Cavid’in Tercüme-i Kenzü’l-İştiha adı kitabı, İranlı şair Mevlana Ebu İshak Hallac-ı Şirazi’nin (ö. 1423 veya 1427) Kenzü’l-İştiha (İştah Hazinesi) adlı şiirindeki yemeklerle ilgili tabirlerden oluşan bir sözlüktür. Bu eserinin bizim için asıl önemi, eski İran mutfağı ile Türk mutfağı arasındaki bağlantıları göstermesinden çok kendi zamanına ait gözlemleridir. Cavid bize, 18. yüzyılda İstanbul’un yemekleri, satıcıları ve gıda maddelerinin fiyatları gibi çeşitli konularda bilgiler veriyor ve yemekle ilgili çeşitli gelenekleri anlatıyor; çocukların dişleri çıkınca yapılan diş buğdayı (danek), çörek otunun nazar olarak çocuklara takılması (buğnec) ve dostların arası açılınca barıştırmak için verilen yemek (aşti huvare) bunlar arasında. Ahmed Cavid sözlüğünde, başta bitkiler olmak üzere bir çok yiyeceğin tıbbi faydalarını anlatıyor. Örneğin devedikeni basura (uştur har), karnıyarık humma ateşine (bergosi), karnıyarık peltesi öksürüğe (buşuliyon), kimyonlu yahninin istiska-yı zıkkiye hastalığına iyi geldiklerini, kuşdilinin (bincuşk) kadınlarda şehveti artırdığını söylüyor.