Sinemada İstiklal Harbi ve Atatürk

Bağımsızlık ve Cumhuriyet’e giden yolu açan Türk İstiklal Harbi’nin, Atatürk’ün önderliğinde emperyalist ülkelere karşı yalnız ve yoksunluklar içinde kazanılmasının 100. yılı anısına, ilk baskısı 2022 yılında gerçekleştirilen  “Türk Sinemasında İstiklal Harbi ve Atatürk” adlı bu kitap; Millî Mücadele filmleri, sinema tarihi, sinemanın Osmanlı’ya gelişi, ilk filmler; Atatürk’ün sinema ile ilgili filmi, senaryosu, sözleri, etkinlikleri ve onun sinemadaki temsili gibi birçok konuda temel bir başvuru kaynağı ve başucu kitabı niteliğinde hazırlanmıştır.

Bu kitap, Osmanlı son dönemi ile Cumhuriyet Tarihi, İnkılap Tarihi, Sanat ve Sinema Tarihi, Harp Tarihi, Siyasi Tarih, Sosyoloji, Uluslararası İlişkiler, Hukuk, Temel Kültürel Değerler, İletişim, Algı ve Propaganda gibi birçok alanı ilgilendiren veriler içeren ayırt edici özeliklere sahip özel bir çalışmadır.

Sinematografın icadı, dünyaya yayılımı yanında kitapta, Millî Mücadele Dönemi’nin sinemada nasıl işlendiğini tematik ve geniş kapsamlı inceleyen ilk çalışma olması bakımından oldukça önemlidir. Kitapta yabancı ve Türk yapımı İstiklal Harbi filmleri; Atatürk, İnönü, Demokrat Parti ve 1960-1980 Dönemi şeklinde ele alınarak incelenmiştir. Bu dönemlerin genel siyasi, sosyal, askerî, hukuki ve ekonomik koşulları nedir? Bu koşullar, savaşlar ve 6/7 Eylül gibi önemli olaylar Türk sinemasını ve filmleri nasıl etkilemiştir? Hangi yılda ne kadar film çevrilmiştir? Filmlerde en çok hangi yönetmen, yapımcı, senarist, yazar ve sanatçılar yer almışlardır? Bu filmlerde en çok hangi kadın ve erkek oyuncular rol almışlardır? Hangi eserler sinemaya uyarlanmıştır? Hangi filmler yeniden çevrilmiştir? Millî Mücadele’nin en çok hangi konu, yön, cephe ve olayları işlenmiştir? Filmlerde hangi karakterler, özellikler, metaforlar, kültürel ve simgesel değerler öne çıkarılmıştır? Propaganda ve hamasete ne ölçüde yer verilmiştir? İşte bu sorular ile benzerlerine cevaplar, araştırılarak verilmeye çalışılmıştır.

Dr. Hürol Erbay; Alaca Şehit Nedim Tuğaltay Ortaokulu, Işıklar Askerî Lisesi, Kara Harp Okulu (1988), Piyade Okulu, J. Subay Okulu, Fransa Saint-Astier Avrupa Kolluk Kuvvetleri Stajı, Harp Akademisi Komutanlık ve Karargâh Subaylığı Öğrenimi, İstanbul Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Yüksek Lisans Eğitimi (2008) ile yurt dışında ve değişik illerde yerleşik birlik, karargâh ve okullarda farklı rütbe ve kademelerde vatani vazifesini başarıyla tamamlayarak J. Kd. Albay olarak emekli olmuştur. Doktora Öğrenimini, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü’nde tamamlayan Erbay’ın, uluslararası kongrede sunulmuş bildirisi, kitap bölümü ve çeşitli konularda yazılmış akademik makaleleri bulunmaktadır.