Satranç-Zamansız Eserler 1

“Satrancın çekici olmasının en belirgin nedeni, stratejisinin farklı beyinlerde farklı şekillere bürünmesidir; bu manevi savaşta siyah, beyazın o an hangi hamleyi yapacağını bilemez ve tahminler yürüterek bir çözüm yolu bulmaya çalışır, diğer yandan beyaz da siyahın kurduğu tuzakları anlamaya ve engellemeye çalışır.”

Stefan Zweig’ın intihar etmeden önce kaleme aldığı son eser olan Satranç’ta, New York’tan Buenos Aires’e gitmekte olan bir yolcu gemisinde tesadüfi bir şekilde hayatları kesişen dünya satranç şampiyonu, onunla tanışmak için fırsat yaratmaya çalışan bir yolcu ve Nazi yönetimi tarafından aylarca sorguya çekilmiş olan Dr. B.’nin ilginç öyküsü anlatılıyor. 

Tutuklu olduğu sırada rastlantı sonucu eline geçen bir kitapla satranç oynamayı tüm ayrıntılarıyla öğrenen, daha sonra bunu bir tutkuya dönüştüren Dr. B.’nin yaşadıkları aslında dönemin psikolojik etkilerini çarpıcı bir şekilde yansıtıyor.

Aldığımız kararlarda bir de “el âlem” faktörü vardır kuşkusuz. Kararlarımız duymayan kulaklara, cehalete, kötü niyete ya da anlayışsızlığa kurban olabilir. Ama yine de yeniden kararlar almaya, yeniden denemeye değer çünkü her zaman başarıya götüren farklı alternatifler mutlaka olacaktır.