Sanatta Deha ve Yaratıcılık Schönberg, Adorno, Thomas Mann

Yirminci yüzyılda sanatın çehresini değiştiren besteci Arnold Schönberg'in yapıtı, bu kitapta üç açıdan ele alınıyor. Birincisi, Thomas Mann'ın besteciyi örnek olarak yarattığı roman kahramanı Adrian Leverkühn. İkincisi, Adorno'nun, Schönberg müziğinin yapısını felsefi anlamda ortaya koyduğu "Yeni Müziğin Felsefesi" ve üçüncüsü de bestecinin kendi alt benini açığa çıkaran başyapıtı "Moses und Aron" operası. Serkan Özkaya, bu özel durumdan yola çıkarak başyapıtı "Moses und Aron" operası. Serkan Özkaya, bu özel durumdan yola çıkarak, sanatta deha ve yaratıcılık kavramlarına uzanıyor.

"Schönberg, musiki tarihinin en önemli gramer yeniliğinin yapıcısıdır. Tonal düzenden ayrılmış, önce tonalite dışı bir musiki yazmıış, sonra da tonal düzene bağlanmadan musiki yazmayı kolaylaştırann oniki nota düzenini kurmuştur. Fakat, getirdiği yeni grameri eski biçimlere uygulamış, eski duyguları anlatmış, eski davranışları tekrarlamıştır. Bu bakıma Schönberg herşeyden önce bir Ondokuzuncu Yüzyıl çocuğudur, bir romantiktir. Gramer açısı bir yana, ömrü boyunca, ilk eserlerinde söylediklerinden başka birşey söylememiştir. Fakat, söylediği ne olursa olsun, bunu güçlü bir kişisel anlatışla dinleyicisine ulaştıran Schönberg, bir sanatçı olarak, kurduğu yeni düzenle değil, eserlerinin özüyle, duygu ve anlatımıyla, musiki tarihinin en büyük bestecilerinden biri olarak kalacaktır." (İlhan Mimaroğlu, Onbir Çağdaş Besteci, 1961)