Resim Üzerine ve Heykel Üzerine

Rönesans İtalyası'nın en etkili Hümanisti olan Leon Battista Alberti'nin her ikisi de sanat tarihinin başvuru kaynağı halini almış "Resim Üzerine" (De Pictura, 1435/1436) ve "Heykel Üzerine" (De Statua, 1443/?) adlı iki kitabını birarada yayınlıyoruz. Bu derlemeyle, akademik tartışmaların dışında kalan ve eleştirel basım olmaktan uzak duran ortalama bir metni dilimize kazandırmayı amaçladık.

"Resim Üzerine", resim kuramını konu alan ilk modern incelemedir. Kendisinden sonraki bütün resim kuramı incelemelerini derinden etkilemiş olan bu çalışma, resim sanatının 15. yüzyıl Floransası'ndaki durumunu ortaya koyan bir belgedir. Bu esere göre insan, bilginin hem başlangıç noktası hem de sorgulandığı noktadır.

"Heykel Üzerine", heykel sanatını kuramsal ve teknik açılardan ele alan bir uygulama kılavuzu gibi tasarlanmıştır. Alberti bu çalışmasında, insan bedenini ağırlıklar, karşıağırlıklar, kaldıraçlar, dengeler, ölçüler ve oranlar sistemi olarak ele almıştır. İnsan dışında hiçbir ölçü olmadığı görüşüyle Ortaçağ'ın tamamıyla kapanmasına katkıda bulunmuştur. "Resimlerden, onları nasıl taklit edeceğiniz dışında bir şey öğrenemezsiniz; heykelden ise onu taklit etmeyi ve ışıkları nasıl tanıyıp çizeceğinizi öğrenirsiniz." "Başlangıcında hatalarla dolu şeylere yer vermeyen hiçbir sanat yoktur. Hiçbir şey aynı anda hem yeni hem de mükemmel olamaz."