Muhtasar Tevessül - Necib Efendi’nin Kaside-i Bürde Şerhi _{İnceleme-Tevessül’le Karşılaştırma-Metin}

İslam'ı seçmiş milletlerin edebiyatlarında Hz. Muhammed'le ilgili edebi türler oldukça önem arz etmektedir. Bu çerçevede Hz. Peygamber'in doğumunu, hayatını, vasıflarını, mucizelerini konu edinen pek çok edebitür bulunmaktadır.Kaside-i Bürdede Hz. Peygamber'e yazılmış na‘t türünde bir manzumedir. Mısır'da doğan Bûsîrî, Kaside-i Bürdeadıyla meşhur olmuş kasidesini Arapça olarak kaleme almıştır. Bu kaside söyleyiş güzelliği, ifade gücü sayesinde şöhret bulmuş, pek çok millet tarafından kendi dillerine tercüme edilmiştir. Türk edebiyatında daKasîde-i Bürde'nin manzum ve mensur birçok tercümesi yapılmış, şerhi yazılmıştır.

Bu çalışmada, Necîb Efendi tarafından yazılanMuhtasar Tevessüladlı eser ele alınmıştır.Muhtasar Tevessül, Mehmed Mekki Efendi'ninTevessüladlı şerhinin ihtisar edilmiş, kısaltılmış şeklidir.

Çalışmanın giriş kısmında, Türk edebiyatında na‘t türü veKasîde-i Bürde'nin Türk edebiyatındaki yeri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından Mehmed Mekkî Efendi'nin ve Necib Efendi'nin hayatı ve eserleri ele alınmıştır.

Çalışmanın ikinci bölümünde, Türk edebiyatındaKaside-i Bürde'ye yapılan şerhler anlatılmış, Mekki Efendi'nin ve Necîb Efendi'nin şerh metotları incelenmiş;Tevessül'leMuhtasar Tevessül'ün mukayesesi örnekler üzerinden yapılmaya çalışılmıştır.

Üçüncü bölümde iseMuhtasar Tevessül'ün metni verilmiştir. Her bölümde konuyla ilgili görseller yer almaktadır. Bu çalışma ile Türk edebiyatında Kasîde-i Bürde'ye yazılmış şerhlerden biri daha gün yüzüne çıkarılmaya çalışılmıştır.