Maestro Niyazi Tağızade - Sovyet Dönemi Azerbaycan ve Türkiye Arasında Bir Kültür Elçisi

Bu eserde Dünya Savaşları ardından geleneksel diplomasi araçları yerine ön plana çıkan kültür diplomasisi ve bu diplomasi şeklinin en önemli enstrümanlarından olan müziğin rolü ünlü orkestra şefi ve besteci Niyazi Tağızade örneği üzerinden ele alınmış ve sanatçının Türkiye-SSCB-Azerbaycan kültürel ikliminin gelişmesindeki rolü irdelenmiştir. Sovyet döneminde Türkiye’yi on bir kez ziyaret eden Maestro Niyazi Türkiye’de bulunduğu süre zarfında Batı Klasikleri, Sovyet Rusya ve Azerbaycan bestecilerinin eserlerini sahnelemiş, Adnan Saygun’un Erken Cumhuriyet dönemi kültür politikalarının bir ürünü olan Köroğlu operasını ve Yunus Emre oratoryosunu yönetmiştir.Tüm bunların yanında Türk bestecilerin başlıca yapıtlarını Türkiye’de ve Sovyetler Birliği’nin çeşitli sahnelerinde seslendirmiştir. İncelenen belgeler ışığında sanatçının Türkiye’deki çalışmaları sırasında temsil ettiği Sovyetler Birliği’ni Türkiye’de tanıtma isteği tespit edilse de faaliyetlerin yalnızca ideolojik saiklerle bağlantılı olmadığı görülmektedir. Niyazi Tağızade, Sovyet müziğine hizmet ederken bir yandan ortaya koyduğu yenilikçi düşünceleri ve çalışmaları ile Türk müzik kültürüne katkı sağlamayı amaçlamıştır. Bu bağlamda Niyazi’nin 1963’te Moskova’da başlayan 1977’ye kadar süren müzik çalışmaları Sovyet döneminde Azerbaycan ve Türkiye arasında bir kültür elçiliği olarak değerlendirilmiştir.