Kül Tigin Yazıtı (Notlar)

Kül Tigin ve Bilge Kağan yazıtları, 18 Temmuz 1889’da Rus etnograf Nikolay M. Yadrintsev tarafından Moğolistan’ın başkenti Ulaanbaatar’ın yaklaşık 400 km. batısında Höşöö Tsaydam gölü yakınında bulunmuş ve 15 Aralık 1893’te Kopenhag’da Kraliyet Akademisi’nde sunduğu bildiriyle Danimarkalı dilbilimci V. Thomsen tarafından çözülmüştür. 115 yılı aşkın bir süredir de bu iki yazıt üzerinde çok sayıda çalışma yayımlanmıştır.  

Elinizdeki çalışmada Kül Tigin yazıtında yer alan 285 cümle incelenmiştir. Bu cümleleri oluşturan edat ve bağlaçlar dahil 570 sözcük; 60’ı işletme ve çekim, 35’i yapım olmak üzere 95 ek ve parçacık ses, biçim, anlam, köken bilgisi ve kültür tarihi açılarından ele alınmıştır. Kül Tigin yazıtında geçen sözcüklerin okunması ve anlamlandırılması ekseninde gerçekleşen daha önceki yayınlardan farklı olarak, söz konusu yazıtta geçen her sözcük filolojik açıdan incelenmiş ve sözcüklerin günümüz Türk lehçelerine intikal eden biçimleri verilmiştir. Çalışma, üniversitelerin Türk Dili ve Edebiyatı bölümleri lisans ve lisansüstü öğrencileri için yardımcı bir kaynak olarak tasarlanıp hazırlanmıştır.