Karmaşıklık _{Karmaşık Sistemlere Kısa Bir Giriş}

Hawking “Karmaşıklık, 21. yüzyılın bilimidir,” der. Kuş sü­rülerinin hareketlerinden internete, çevresel sürdürülebilir­likten piyasa düzenlemelerine kadar doğrusal olmayan kar­maşık sistemlerin incelenmesi ve anlaşılması geride kalan 30 yıl içerisinde son derece etkili olmuştur.

Bu Kısa Giriş'te, alandaki önde gelen isimlerden olan John Holland, karmaşıklığın kilit bileşenlerini ve kavramsal çerçe­vesini tanıtıyor. Holland; sıvı akışı ve hava durumunu öngör­menin zorlukları gibi karmaşık fiziksel sistemleri ve son de­rece çeşitli ve birbirine bağımlı yağmur ormanı ekosistemleri gibi karmaşık uyarlanabilir sistemleri açıklayarak basit, iyi bilinen örnekleri –Adam Smith'in iğne fabrikası, Darwin'in kuyruklu yıldız orkidesi, Simon'un “saatçisi”– karmaşıklık kuramının kullandığı, aracıları ve kavanoz modellerini içeren yaklaşımların bir açıklamasıyla birlikte sunuyor.

“Holland herkesin anlayacağı bir dille karmaşıklık gibi zor bir konuyu ana hatlarıyla gözler önüne seriyor.” –Rebecca Dodder, Technology and Policy Program, MIT