İşgal Ordularının Kıskacında Belgrad Ormanı Talan-Tahrip-Mücadele (1919-1923)

Osmanlı İmparatorluğunun başkenti İstanbul mutluluklar şehri anlamına gelen Dersaadet olarak anılıyordu. Tartışmasız İstanbul, konumu ve sahip olduğu doğal zenginlikler ile dünyanın en ihtişamlı ve en mutlu şehirleri arasındaydı. Kuzeyinde bulunan Belgrad Ormanı İstanbul’a yüzyıllarca su sağlayarak hayat bahşediyordu. İçerisindeki 7 adet su bendinin suları kemerlerle şehre ulaşıyordu. Su havzalarının zarar görmemesi için ormanlardan bir dal dahi kesilmesi yasaklanmıştı. Belgrad Ormanı, şehrin eğlence ve mesire yeriydi. İstanbul şehri bu haliyle mutluydu.

Bu mutluluğunda elbette bir sonu vardı. İbn-i Haldun’a göre, devletler de aynı insanlar

gibi doğar, gelişir ve ölürler. Birinci Dünya Savaşı ile Osmanlı Devleti yenilgiye

uğraşmıştı. Ardından Mondros Mütarekesi ile adım adım işgal edilmiştir.

Bu işgal ile birlikte Belgrad Ormanı’nı da kıskaca alınmıştır. Kadimden beri ağaç kesilmesi yasak olduğu halde İngilizlerin öncülüğünde tahrip edilmiştir. 1919-1923 yılları arasında yaşanan bu hadiseler çevresel tarih veya ormancılık tarihi açısından yeteri kadar incelenmediğinden tahribatın gerçek yüzü de ortaya çıkarılmamıştır. Ormanın korunması için büyük fedakarlıklar gösteren insanların mücadelesi ise hiç ele alınmamıştır. Bu çalışmanın amacı işgal döneminde Belgrad Ormanı’nda yapılan talan, tahribat ve mücadelenin disiplinler arası ortak bir çalışmayla irdelemektir.

GİRİŞ

İŞGAL ORDULARININ KAÇAKÇILIKTAKİ ROLÜ

İstanbul’un İşgali

Kaçakçılıkta Himaye edilen Rumlar

İngilizlerin Hedefindeki Orman Mektebi

Şark Demiryolları İçin Hazırlanan Traversler

Rumların Belgrad Köyüne Dönme Hayalleri

Belgrad Ormanı Civarındaki Asayiş Olayları

Belgrad Ormanı’ndan Silahtarağa’ya

VURGUNCULAR İŞBAŞINDA

Domuzdereliler ve Tazminat Talebi

Esas Mağdur İstanbul Halkı idi

Tüccar Mustafa Kemal Efendi’nin Hırsı

Maçka Taburları İle Başlayan Disiplinsizlik

Mehmet Cemal Bey’in Talihsizliği

Müftizade Ali Haydar Efendi Durmuyor!

TAZMİNAT TALEBİ VE LOZAN GÖRÜŞMELERİ

Genel Tazminat Talebi

Lozan’a Taşan Orman Meselesi

İşgal Sonrası Belgrad Ormanı

SONUÇ

EKLER

KAYNAKLAR