Hastalıkların Kökeni

Araç anlık, bilimsel uzun vadeli hayatta kalmanın ve tüm yaşamın anahtarıdır. Evrimse sadece biyolojinin değil bütün bilimlerin ışığıdır, bu bakımdan evrim, bilimin doğasını anlamanın mükemmel bir aracıdır, bilimin anlaşılması evrimin anlaşılmasına bağlıdır ve ikinci bir yol yoktur.

Evrimsel tıp konusu henüz çeyrek asır yaşında ve doğumundan bu yana yazılmış, bilgim dâhilinde on kadar kitap var ve bu metin bunların hiçbirine benzemiyor. Bunların çoğu gibi kapsamlı bir evrim bölümü kaleme almak yerine, evrimi, kısa bir girişten sonra tıbba ve temel hastalık gruplarına içererek inceledim, bu yaklaşım tasarladığım içeriği daha dinamik bir biçimde sunmaya izin verdi.

Evrimsel tıp sadece evrensel anlamda bir teori ve bilim dalı değil; kişisel boyutta bir yaşam biçimi ve uzun ve sağlıklı bir ömrün anahtarıdır. Evrimsel tıp aynı zamanda, biricik yaşamımıza ne kadar çok ve tüketici biçimde müdahale edildiğini bize göstermektedir; bundan sakınmak da sadece evrimi anlamakla mümkün olabilir. Kitabın tamamında nasıl yaşamamız gerektiğine dair pek çok işaret bulunmaktadır, vücudumuzdaki bütün anatomik oluşumlar ve fizyolojik ve patolojik fenomenlerin evrim hikâyelerinden bu sonuçları çıkartıyoruz. Kendimizi ve hastalıklarımızı anlamanın en etkili yolu, evrim gözlüğüyle bakmak ve evrimi anlamaktır. Vücudumuzun ve toplumumuzun nasıl işlediğini en iyi evrimsel bir bakışla anlayabiliriz ve hastalıklarımızın uzak ve gerçek kökenini anladığımızda, onlara farklı bir gözle bakmaya başlarız. Evrimsel tıp en iyi sağlıklı yaşam rehberi ve hayat öğretmenidir. Gündüz aktivitelerimiz, gece ışıkları söndürmemiz veya hiç değilse kısmamız, erken uyumamız, az yememiz, tuz ve şekerden uzak durmamız, bol hareket etmemiz ve araca binmek yerine yürümemiz, sandalyede değil çömelerek dinlenmemiz, kırsalda yaşamamız, diğer hayvanlarla içli dışlı olmamız, besinimizi toprak kuyularda saklamamız, olabildiği kadar pabuç giymememiz, genç ve yaşlıları ve kadın-erkek denkliğini gözetmemiz gerektiğini, hepsini evrim bilgisinden çıkartıyoruz.

Bilim yolcusuna gelince, içinden geçmekte olduğumuz bu ‘devr-i şeamet’te bilimsel tutumda kalmakta ısrarlı, sabırlı ve dirençli olmak bir tercih meselesi değil, bir zorunluluktur; ‘şeamet’ şansa dönüştürülebilir. Bu zorunluluk bilim yolcusuna iki sorumluluk yüklemektedir; birincisi bilim üzerine örtülmeye çalışılan örtüleri yırtmak, ikincisi ürettiği bilginin bilimsel saflığı konusunda hassas ve ısrarlı olmaktır. Bu kitabı bir bakıma, sinsi bir ilkelliğin fırsat buldukça daha küstah bir biçimde sergilendiği bu akıl dışılık çağında, akılcı ve bilimsel tutumda direnmeye kendimi mecbur hissettiğim için yayınlıyorum. Evrim öğretisi madem liselerden sinsice kovuldu, üniversitelere ve tabii ki önce kendi mesleğimi edindirenlere, yüksek sesle girmelidir.

Bu kitabı eline alanların bir kısmı bu kısa notu okuduktan sonra kendiliğinden elenecektir, bunlar evrim sözünü duyunca yarasa misali ışığı görünce karanlıklara saklanan türdendirler. Hekim kimliğini taşımayı hak eden geri kalanlara, kitabımı miras olarak bırakıyorum.