Gereksiz Ve Yetersiz Tanı Sorunlarının İstatistik Yöntemlerle Önceden Saptanabilirliği

Gereksiz tanı (overdiagnosis) ya da başka bir ifadeyle gereksiz tespit, genellikle uzun dönemde ortaya çıkan hastalıklarda, ölüme yol açmayan ya da bireyin sağlığını fazla miktarda olumsuz yönde etkilemeyecek asemptomatik bir hastalığın, erken teşhis programları esnasında saptanmasıdır. Bu durumda hastalık için oluşturulan tanı testinin duyarlılığında ve pozitif kestirim değerinde ister istemez artış meydana gelmektedir.
MEÜ. Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nden elde edilen veriler üzerinde yürütülen çalışmada, gereksiz tanıya etkisi olabileceği düşünülen patolojik değişkenler ele alınmıştır. Bu değişkenlerden yararlanarak uygulanan ROC eğrileri, logistic regresyon gibi çeşitli tanı testi değerlendirme yöntemleri karşılaştırılarak bu yöntemlerde ortaya çıkan hastalık oranları ile demografik değişkenler arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Buna bağlı olarak da tanı testlerinde gereksiz tanı ortaya çıkma olasılıkları araştırılmıştır.