Fraulein Else

Arthur Schnitzler 15 Mayıs 1862’de Viyana’da doğdu. Edebiyata, özellikle tiyatroya erken yaşta ilgi duyan Schnitzler, tıp profesörü babasının isteği üzerine tıp öğrenimi yaptı. Çoğu vaktini tiyatroda, sanatçıların buluştuğu kafelerde ve çapkınlık etmekle geçirse de başarılı bir öğrenciydi. Ayrıca pokere, at yarışlarına düşkündü. Öğreniminin ardından babasının desteğiyle Viyana Şehir Hastanesinde hekimliğe başladı, bir de muayenehane açtı. 1895’te Liebelei (Gönül Eğlencesi) adlı oyunuyla büyük ün kazandı. Yapıtları birbirini izledi. Amerika’da filme alınan yapıtlarının getirisiyle Birinci Dünya Savaşı sonrasının ekonomik ve toplumsal çalkantılı ortamında görece bir refah düzeyi yakaladı. 21 Ekim 1931’de Viyana’da öldü.

Arthur Schnitzler’in en tanınmış yapıtlarından Fräulein Else, ailesini yıkımdan kurtarmak zorunluğuyla karşılaşan on dokuz yaşında bir genç kızın iç dünyasında yaşadıklarını dile getiren bir yapıt. Ailesinin önerisiyle borç istediği yaşlı tanıdık genç kızı çıplak görmeyi şart koşunca Else bir iç çatışmaya sürüklenir. Babasını hapisten kurtarmak uğruna kendi iradesiyle kendi hareket tarzını belirlemekle para karşılığı bedenini sunmak ikilemi içinde bocalar. Yaratıcılığı üzerinde o sıralarda yeni yeni gelişen psikanalizin büyük etkisi olmakla birlikte, Schnitzler çağdaşı Freud’un ve psikanalizin kuramlarına temkinle yaklaşmıştır. Defalarca sinemaya, sahneye ve tiyatroya uyarlanan yapıt günümüzde de ilgi çekmeyi sürdürmektedir.