El-İntisar - Mu'tezile Müdafaası

Mu'tezile orta çağda hicri ikinci asrın hemen başlarında ortaya çıkmış akılcı bir mezheptir. Mu'tezile İslam kültürünün bir parçasıdır. Mu'tezilenin akılcı görüşlerinden yararlanılabilir. Mu'tezilienin akılcı görüşlerini onların eserlerinden okumak daha faydalı olacaktır. Mu'tezile Müdafaası adıyla Türkçeye çevrilen İntisar Kitabı Mu'tezileden günümüze kadar gelen ilk eserlerdendir. İntisar, Mu'tezilenin çarpcı görüşlerine yapılan eleştirilere karşı Mu'tezileyi savunmak için yazılmış bir eserdir. İntisar'da kaza namazı (Nazzam'a göre kaza namazı yoktur.), başlanılan namazı yarıda bırakmanın hükmü, hırsızlığın hükmü gibi fürü, fıkıh konuları, haber-i vahid, meşhur haber, mütevatir haber, icma ve maslahat gibi usul-i fıkık konuları tartışılmakla birlikte onda daha çok felsefi ve kelami konular tartışılmıştır; her parçanın sonsuza kadar bölünebilmesi, insanın göğe çıkabilmesi, evrenin sınırının olup olmaması, cennet ve cehennemin bir süre sonra erip ermemesi gibi konular. Bunlar derin konulardır. Derinliğe tartışmaları görmek için İntisar'ın çevirisini okumak lazım. Dipnotlar bu okumayı daha da kolaylaştıracaktır.