Dökümcülük ve Modelcilik Teknolojisi -1

Bu kitapta anlatılan konular, yazarın Endüstri Meslek Liseleri ve lisans eğitimi veren Yüksek Teknik Öğretmen Okulunda görev yaptığı dönemde yayımladığı eğitim kitapları ile sonraki yıllarda çalıştığı, Türkiye’nin en büyük döküm fabrikalarında (Mavi ve beyaz yakalılara) verdiği eğitimler için hazırladığı eğitim notlarının sentezidir.

İlave olarak dökümhanelerin Model, Metot, Kalıplama, Maça ve Üretim- dökümhane bölümlerindeki uygulamalarla (Tecrübe ile) elde edilmiş bilgiler de; döküm takımları tasarımcısı / metodcu, modelci, kalıpçı, maçacı ve metal dökücülerin faydalanmaları için kitaba eklenmiştir. İlave olarak konulara (Önemine göre) başka kaynaklarda olmayan-açıklanmayan-içerikler kazandırılmıştır.

Üretimdeki önemine göre bazı konulara az, bazı konulara daha geniş yer verilmiştir. Gri, Sfero, CGI ve Çelik dökümlerinde uygulanan “besleyici ve besleme sistemleri” ile bu metallerle yapılan üretimlerde sık karşılaşılan “döküm hataları” gibi konular, hazırlanmakta olan 2. ciltte açıklanacaktır.

Dökümcülüğün ve modelciliğin temel prensipleri;

* Doğru tasarım ve doğru model takımı imali, doğru kum döküm kalıbı yapımı,

* Yapılan kum kalıpların, uygun şartlarda ve zamanda metalle doldurulması,

* Kalıba akan sıvı metali dökücü becerisi ile değil, doğru hesaplanmış ve doğru uygulanmış “yolluk sistemiyle” denetleyip kontrol altında tutulması olarak özetlenebilir.

Tanımlanan bu temel kurallar evrenseldir, zaman içinde değiştirilemez. Dolayısıyla ekonomik ve seri döküm parça üretebilmek için bu kurallara uyulması gerekir.

Konular “Genel dökümcülük” ve “Genel modelcilik” teknolojisi ile bu meslekle-re ait evrensel kurallara uygun ve uygulamaya dönük olarak anlatılmıştır. Amaç, kalıplama veriminin ve dökülen parçaların kalitesinin tek tek kontrol edilerek – seçerek- arttırılması değil; her kalıptan sağlam parça üretmektir.

Tasarım, dökümcülük, modelcilik ve talaşlı imalat konularında- geniş tecrübe ile- elde edilen bilgilerin güncellenerek paylaşılması ve üreticilerin bu bilgileri önemseyip, uygulamaları halinde kaliteleri; her parçayı ayrı ayrı kontrol ederek değil, her parçayı sağlam üreterek artacaktır.

Bu eserin mesleki eğitim veren okulların ilgili bölüm öğrencilerine, kum kalıpla-ma yöntemiyle üretim yapan dökümhanelerin metot bölümü çalışanlarına, modelcilerine, maçacılarına, kalıpçılarına, metal dökücülerine ve gelecekte bu meslekleri seçmeyi düşünenlere faydalı ve bir başvuru kaynağı olmasını dilerim.