Demokrasi Karşısında İslam

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırmalar Merkezi'nin (CNRS) eski başkanı Philippe d'Iribarne bu kitabında, toplam on Müslüman ülkede yapmış olduğu araştırmalara dayanarak, bu ülkelerin Batı demokrasisi karşısındaki tutumlarını, bunun temellerini, ilginç gözlem ve değerlendirmelerle birlikte ele alıyor. Yazar tarihsel ve kültürel boyutta yürüttüğü kapsamlı çalışmasını, düşünsel hassasiyetleri de öne çıkaran bir yöntem izleyerek ve Müslüman dünyasındaki gelişimleri, İslâmiyet'in temel metinlerinden çıkarsamalar yaparak yürüttü. İslâm kültürünün en parlak alanlarından birini oluşturan İslâm felsefesini, önemli temsilcilerin bilgi ve hakikat kuramlarını ve nihayet İslâmî toplumun yaşama anlayışının en gerçek ifadesi olan İslâm hukukunu da fıkıh düzleminde inceleyen yazar; demokrasiyle sorunu olan tek dinin İslâmiyet olmadığını, diğer yandan Müslüman ülkelerde karşılaşılan bazı güçlüklerin tek nedeninin de İslâm olmadığını belirtirken, Hıristiyanlığın da demokrasi ve insan hakları konusundaki sicilinin lekesiz olmadığını vurgulamaktadır. Philippe d'lribarne esas olarak dinlerarası karşılaştırmalar yapıp, demokrasi ve değerlerini yorumlarken, aslında dinleri birbirleriyle karşılaştırmanın doğru bir yöntem olup, olmadığını da soruyor. Yazara göre bu yöntem “kültürler ve uygarlıklar arasında her zamankinden daha çok uzlaşmaya ihtiyaç olduğumuz bir dönemde” bir anlamda uygarlıklar çatışmasına yol açacak tehlikeler de içerebilir.