Ceza Muhakemesinde İstinaf Kanun Yolu

Ceza muhakemesi sürecinde yargılama makamlarınca verilen ara karar veya son karar üzerinde, kararı veren mahkemece herhangi bir değişiklik yapılamaz. Ancak karar üzerinde, kararı veren yargı merciinin değişiklik yapamaması, onun adil ve hukuka uygun olduğu anlamına gelmez. Çünkü yanılma insana mahsustur, hâkimler de insan olduğu için ne kadar özen gösterirlerse göstersinler hatalı karar verebilirler. Ayrıca mahkemece verilen karar hukuka uygun olsa bile, tarafları tatmin etmemiş de olabilir. İşte bu tür taleplerin ve hataların giderilmesi “kanun yolu” adı verilen hukuki çareler ile mümkündür.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, kanun yollarını Olağan ve Olağanüstü kanun yolları olmak üzere ikiye ayırmıştır. Olağan kanun yolları; itiraz (md. 267-271), istinaf (md. 272-285) ve temyiz (md. 286-307) olarak üçe ayrılmıştır. Olağanüstü kanun yolları ise; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının itirazı (md. 308), kanun yararına bozma (md. 309-310) ve yargılanmanın yenilenmesi (md. 311-323) olarak üçe ayrılmıştır.

“Ceza Muhakemesinde İstinaf Kanun Yolu” isimli çalışmamızın esasını Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku bölümü bünyesinde hazırladığımız yüksek lisans tezi oluşturmaktadır. Bu çalışmada Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 272 ila 285’inci maddeleri arasında düzenlenen ülkemizde 20.07.2016 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan istinaf kanun yolu detaylı olarak ele alınmıştır.

Çalışmamız iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde kanun yolu ve istinaf hakkında genel bilgiler verilerek kavramlar açıklanmış ve tarihi süreç içerisinde istinafın gelişimi Eski Yunan’dan başlayarak günümüze kadar incelenmiştir. Devamında istinafın lehinde ve aleyhinde ileri sürülen görüşler ile istinafa hâkim olan ilkeler ele alınarak, bunlara ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır.

İkinci bölümde ise istinaf başvurusunun şartları ve etkileri ile istinaf başvurusuna ilişkin yapılacak işlemler irdelenmiştir. Ayrıca bu bölümde, istinaf incelemesi sonucunda bölge adliye mahkemelerinin verebileceği kararlara ve bunlara karşı başvurulabilecek kanun yollarına değinilmiştir.