BKP’nin Türkçe Yayın Organı Ziya Gazetesi (1920-1923) ve Türkiye

Yalnızca Bulgaristan için değil, Türkiye'nin o yıllardaki siyasal, toplumsal ve düşünsel tarihi bakımından da önemli bir kaynak oluşturan Ziya Gazetesi, Bulgaristan'da Birinci Dünya Savaşı ertesinde Halk Çiftçi Birliği önderi (ve ilk cumhurbaşkanı) Aleksandır Stamboliyski'nin kurduğu liberal ve ilerici (ayrıca Türk dostu ve Kurtuluş Savaşımızın destekçisi) koalisyon sırasında Bulgaristan Komünist Partisi (Dar Sosyalistler) tarafından yayımlanmıştır. Bu kitapta, Ziya'da çıkan Türkiye ve özellikle Türk solu hakkındaki haber ve yazılarla Türkiye mektuplarından örnekler yer alıyor. Koleksiyonun sonlarına doğru bu tür yazıların çoğaldığı, gazetenin adeta Türkiye'de çıkan sol bir yayın organı görünümü aldığı dikkati çekecektir. İstanbul Komünist Grubu Genel Sekreteri Dr. Şefik Hüsnü "O. Masdar" imzasıyla KEYK Başkanlığına gönderdiği 22 Ocak 1922 tarihli Fransızca raporda Ziya için şunları söylüyor: Yayın olarak, Sofya'daki Ziya'dan kimi yararlar sağlıyoruz. Ne var ki bu gazete içerik bakımından son derece fakir. Nihayet dört sayfa olarak yayınlanması talebimizin kabul edildiğini memnuniyetle öğrendik. Yazı kuruluna İstanbul'dan bir komünist redaktör katıldığı takdirde, "Ziya" kentimiz işçileri açısından birden bire değerli bir eğitim aracı haline gelecektir. Teşkilat bürosu, Balkan Komünist Federasyonu Yürütme Kurulu'na bir delege gönderme kararı verdiği takdirde, bu yoldaş "Ziya" redaksiyonuyla da ilgilenmekle görevli olacaktır.