Batı Cumhuriyetçiliği ve Şark Hükümdarı

Batı kavramı nasıl oluştu? Şarkiyatçılığın kökenleri nereye dayanır? Doğu ile Batı arasındaki bir zamanlar belli belirsiz olan siyasi sınır ne zaman ve neden belirgin hale geldi? Demokrasi Batı’ya, despotluksa Şark’a ait olgular olarak nasıl kodlandı? Batı, siyasal ve kültürel kimliği, nasıl oldu da siyasal özgürlük, vatandaşlık ve demokrasi ile eşanlamlı hale geldi?

Antik Yunan’dan Rönesans’a kadar uzanan döneme odaklanarak siyasal düşündeki Batılı temel metinlere yeni bir bakış açısıyla yaklaşan Springborg, geleneksel siyaset kuramı yöntemlerini Batı kimliğinin temellerini sorgulamadan benimsemeyi reddediyor ve tarihin çarpıtılması olarak gördüğü pratikleri ters yüz ediyor.

Tarihi revizyonist bir bakışla sorgulayarak bizi Yunan polis’ini Batı’nın beşiği olarak değil, Doğu’nun bir mahsulü olarak düşünmeye davet ediyor. Savını desteklemek üzere farklı akademik disiplinlerden yararlanan Springborg, Batı siyaset tarihinin merkezine şehir devletlerini değil, krallığı; antik Yunan ve Roma’yı değil, Mısır ve Mezopotamya’yı koyuyor.

Kitap, bugünkü Türkiye siyasetine de biçim veren kültürel savaş alanının tarihsel koordinatlarını kusursuz biçimde gözler önüne seriyor. İçerideki ve dışarıdaki tartışmalar ülkeyi ya Batı siyasal ve kültürel cumhuriyetçiliğinin ya da Şarki despotluk geleneğinin mirasçısı olarak konumlandırıyor. Springborg, okuru bu seslerden ayrılmaya, söz konusu ayrımı yüzeysel olarak ele almamaya ve bu ayrımın dolambaçlı tarihsel yapılanmasını anlamaya çağırıyor.

Patricia Springborg, the Humboldt-Universität zu Berlin’in, disiplinlerarası alanda araştırmalar yapan enstitüsü Centre for British Studies’de siyaset kuramı profesörü.