Avrupa’nın Öğretmeni Jose Ortega Y Gasset: Peyzaj Pedagojisi’nden Geleceğin Eğitimi’ne

Bu kitabı neden okumalıyız? Washington Üniversitesi Latince Kökenli Diller profesörü Howard Lee Nostrand (1910-2004), Jose Ortega y Gasset'i hiçbir partizan zihni tatmin etmeyen, çok taraflı, gerçeğe sadakati olan bir filozof olarak tanımlamaktadır.

Albert Camus, “Ortega y Gasset, Nietzsche'den sonra belki de en büyük 'Avrupalı' yazar” demektedir. Ortega, Sosyalizm ve Faşizm gibi iki moda kitle ideolojisi karşısında kendi özgün fikirlerini geliştirdi. Bu Avrupalı düşünürün düşünce dünyası, ünlü bir ressamın tablosu, bir müzisyenin senfonisi gibidir. 2018'den, 1930'lu yıllardaki yakın geleceğe yönelik fikirlerini test edebilme imkânı, onun entelektüel çabasını değerlendirmeyi mümkün kılmaktadır.

Ortega, yedi yaşında Don Kişot romanın ilk bölümünü ezberlemişken,İspanya'da 1923'te bu romanın bir kanunla zorunlu okutulması gündeme geldiğinde, buna karşı “Biyoloji ve Pedagoji” adlı denemesinde çocuğun bireysel gelişiminin önemini savunmuştur.

Günümüzde adeta sorgulamadan doğru olduğu kabul edilen “1870 Savaşı, Prusya okulları ve öğretmenlerinin zaferdir” genellemesine karşı çıkan ve “Okula hiçbir zaman sahip olmadığı ve olamayacağı gücü vermeyin” diyen bir Avrupalı aydının görüşleri daha yakından tanınmayı hak etmektedir.