Anlama Stratejileri: Dijital Etkinlikler ile Dört Temel Dil Becerisi

İyi bir okuyucu, okuma yoluyla hayatının sonuna ulaşmadan yüzlerce farklı hayat yaşayabilir. Bunu farklı yollarla da yapabilir fakat okuma bunu yapmanın en önemli yollarından biridir. Çünkü okuma seyahat etmenin, spor yapmanın, iş hayatının, hayal dünyasının vb. bir paydaşıdır ve hepsinin merkezinde yer alır. İnsan düşünen bir varlıktır. İyi düşünmek; iyi üretmek ve iyi yaşamak anlamına gelir. İyi düşünen kişinin seyahati, spor etkinlikleri, iş hayatı ve hayal dünyası da onu mutlu edecek süreçlerden geçer.

Okuma kişiyi sıradan insanlardan ayırma aracıdır. Okudukça düşünürüz, düşündükçe de okuruz. Bir kültürü yok etmek için kitaplar yakıp yıkmanıza gerek yoktur. İnsanları okumaktan uzaklaştırırsanız bu işi başarmış olursunuz. Okuma insanlara yeni düşünceler, yeni arkadaşlar, yeni beceriler kazandırarak insanın dünyasını değiştirebilir. Bunun için tek kitap değil çok farklı kitaplar okumalıyız. İyi bir okuyucu kitabı her eline aldığında yeni bir hediye açıyormuş gibi veya yeni bir sır kapısı aralıyormuş gibi hisseder. Fransız yazar ve filozof Voltaire “Meşhur bir yazar tarafından yazılan her şeyin mükemmel ve hayranlık duyulabilir olduğuna inanmak yalnızca budalaların işidir. Kendi açımdan sadece beni mutlu eden ve benim zevkime uygun olanları okurum.” diyerek farklı kaynakların seçici bir düşünce ve zevkle okunmasını vurguluyor. Farklı kitaplar farklı amaçlar oluşturmamıza katkı sağlar. Hayal dünyamızı zenginleştirmek, mesleğimizde profesyonelleşmek, değişik konularda bilgi edinmek, şahsiyetimizi geliştirmek, vatanımıza ve milletimize daha iyi hizmet etmek gibi pek çok amaç için okuyabiliriz. Bütün bu farklı amaçlar için okumanın farklı stratejileri vardır. Her amaç için aynı stratejiyle, bir başka ifadeyle, bir stratejiyle her amaç için okuyamayız.

Elinizdeki bu kitap, bu düşüncelerden hareketle özel bir amaç için yazılmıştır: Strateji öğretimi. Strateji öğretimi, eğitim öğretim sürecinde önemli bir boyutu oluşturur fakat önemi kadar dikkate alınamaz. Bu süreçte defalarca metinlerle yüz yüze gelmek, farklı kelimelerle farklı bağlamlarda karşılaşmak gerekiyor. Hemen her metin bir yeni strateji sunuyor fakat bu önceki karşılaşılan stratejilerin göz ardı edileceği anlamına gelmiyor. Yeni ve önceki stratejilerin birlikte kullanılması gerekiyor ancak bunu yapmak daha karmaşık becerilerin kazanılmasına bağlıdır. Öğrencilerin stratejileri bilmeleri kadar yeni bir metinle karşılaştıklarında uygun olanı seçip kullanmalarını da bilmeleri gerekiyor. İşte bu kitap da bunları yapmaya çalışıyor. Hem stratejileri tanıtıyor hem de okuma süreçlerinde farklı stratejilerin, farklı metinlerle, farklı aşamalarda (okuma öncesi, sırası ve sonrası) nasıl kullanılacağını örneklerle açıklıyor.

Her öğretmen ve öğretmen adayının okuma süreçlerinde farklı sınıf düzeylerinde uygulayabilecekleri strateji öğretimiyle ilgili değişik örneklerin yer aldığı bu çalışmanın, yirmi birinci yüzyıl okuma becerilerinin anlama ve anlam kurmaya dayalı bir okuma süreci içerisinde öğrencilerimiz tarafından kazanılmasına katkı sağlayacağını ümit ediyoruz…