Akdeniz Diyeti ve Bütüncül Sağlık

Önsöz

Yıllardır diyetin sedef hastalığı (psoriasis), akne, allerji ve ekzema gibi deri hastalıkları üzerindeki etkisi konusunda yoğun bir ilgi göze çarpmaktadır. Bazı diyetlerin sedef hastalığı gibi hastalıklarda faydalı etkide bulunduğu bilinmektedir. Beklenen spesifik bilimsel yanıtlara karşın, genellikle dermatologlar sağlıklı ve dengeli diyetle birlikte gerekli ise kilo vermeyi önerirler. Ancak çoğunlukla spesifik bir diyet öneren dermatoloji uzmanı sayısı azdır. Bununla birlikte şimdilerde bazı spesifik diyet önerileri verilmeye başlanmıştır. Akdeniz diyeti bu diyetler arasında sağlıklı diyet rejimi olarak kabul görmektedir. Bu diyette başlıca bitkisel kökenli sebze, meyve, tam tahıllı, bakliyat ve kuruyemiş gibi gıdalar yer alır. Diğer öneriler arasında Akdeniz diyetinde zeytinyağı ve kanola yağı gibi sağlıklı yağlar, tereyağı yerini alırken, tuz ve tatlandırıcı gıdalar yerine baharat ve otlar kullanılırken, kırmızı et ayda birkaç defadan fazla tüketilmez. Psoriasis gibi birçok deri hastalığı kronik iltihabi hastalıklar olup, Akdeniz diyeti kronik inflamasyonu azaltarak metabolik sendrom ve kalp-damar hastalığı riskini düşürebilir. Phan gibi yazarlar Akdeniz diyetinin sedef hastalığı gibi deri hastalıklarında pozitif etkileri olduğunu ileri sürmüşlerdir. Akdeniz diyetine bağlılığı yansıtan MEDI-LITE skorlama sistemleri psoriasis gibi deri hastalıklarının başlangıcı ve/veya şiddeti üzerindeki etkisi takip edilebilir. NutriNet-Sante programı gibi takip programları da kullanılıp, gözlemsel ve web-tabanlı sorgulama tarzı gibi çalışmalar da başlatılmış ve veriler yayınlanmıştır. Özellikle psoriasis gibi deri hastalıkları bu diyetler verilirken şiddetli, hafif ve hastalıksız gruplar olarak bölünebilir. İki yıllık takiplerde MEDI-LITE hasta skorları, 0 (diyete uymayan) ve 18 (yoğun diyet uyumu) arası değişebilir. Web-tabanlı programda yaklaşık 158 000 hastanın 35 500 kadarında (%73) yanıt alınmış ve 870 kadar hastada şiddetli sedef hastalığı saptanıp, şiddetli sedef hastalığı ile diyete uyum arası ters orantı gözlenmiştir. Yani şiddetli sedeflilerin Akdeniz diyetine uyumu düşüktür. Genel olarak yazarlar Akdeniz diyetinin sedef gibi deri hastalıklarının seyrini yavaşlattığıdır. Bu gibi çalışmalar başka çalışmalarla doğrulanırsa deri hastalıklarının ilerlemesinin durdurulması ve orta veya şiddetli deri hastalıklarının tedavisine diyetin de girmesi mümkündür. Sedef gibi deri hastalıklarının tedavisinde spesifik diyetler önerilmelidir. Burada spesifik bir diyet türü olan Akdeniz diyetinin bazı deri hastalıkları, eşlik eden metabolik diğer dahili sorunlar ve genel vücut sağlığı üzerindeki faydalarından bahsedilecektir.